Zdjęcia

Strupin Duży, wieÅ› pod CheÅ‚mem, byÅ‚ miejscem ożywionej dziaÅ‚alnoÅ›ci spoÅ‚ecznej i artystycznej najwybitniejszej poetki ludowej Lubelszczyzny – Pauliny HoÅ‚yszowej. Tu stworzyÅ‚a wszystkie swoje utwory poetyckie, malowaÅ‚a obrazy oraz zbieraÅ‚a materiaÅ‚y etnograficzne, które posÅ‚użyÅ‚y jej do napisania kilku utworów scenicznych. Tylko jeden z nich, „Nasze wesele”, doczekaÅ‚ siÄ™ publikacji. Już w dwa lata po ogÅ‚oszeniu drukiem, 18 wrzeÅ›nia 1960 r. wystawiono sztukÄ™ na deskach Powiatowego Domu Kultury. Przedstawienie byÅ‚o sukcesem okresu Millennium. Grano je wielokrotnie. Najbardziej spektakularnÄ… odsÅ‚onÄ… utworu byÅ‚a inscenizacja plenerowa z 22 czerwca 1969 r. W obu inscenizacjach grali mieszkaÅ„cy Strupina Dużego, a sama Paulina HoÅ‚yszowa aktywnie uczestniczyÅ‚a w próbach. W organizacjÄ™ imprezy wÅ‚Ä…czyÅ‚ siÄ™ ówczesny kierownik DziaÅ‚u Artystycznego oraz instruktor Powiatowej Poradni Kulturalno-OÅ›wiatowej, dziÅ› uznany artysta-plastyk, Jerzy Grosman. StworzyÅ‚, na potrzeby imprezy zaproszenie z logo taÅ„czÄ…cej pary oraz plakat promujÄ…cy wydarzenie. Reżyserii przedstawienia podjęła siÄ™ dyrektor SzkoÅ‚y Podstawowej w Strupinie Dużym - Marianna Danieluk. Zaangażowanie mieszkaÅ„ców wsi, nauczycieli i wielomiesiÄ™czna praca instruktorska przyniosÅ‚y efekty w postaci pierwszej lokaty za „NajpiÄ™kniejsze Dni Naszej MiejscowoÅ›ci” organizowane w ramach konkursu wojewódzkiego „WieÅ› wczoraj, dziÅ› i jutro”.

Po pięćdziesiÄ™ciu jeden latach, 17 wrzeÅ›nia 2021 r. w Szkole Podstawowej im. WÅ‚adysÅ‚awa Broniewskiego w Strupinie Dużym odbyÅ‚ siÄ™ wernisaż wystawy „DziÅ› i jutro. Nasze wesele w fotografii”. Autorka wystawy, nauczyciel ze szkoÅ‚y w Strupinie Dużym – Jowita Mróz, skupiÅ‚a siÄ™ na pokazaniu dwóch wymienionych wczeÅ›niej inscenizacji „Naszego wesela”, pierwszej oraz tej najbardziej spektakularnej. TytuÅ‚ wystawy „Wczoraj i jutro” nawiÄ…zuje do przeszÅ‚oÅ›ci - tradycji ludowej CheÅ‚mszczyzny oraz do przyszÅ‚oÅ›ci, czyli tego, jak przejawy tradycyjnej obrzÄ™dowoÅ›ci bÄ™dÄ… funkcjonować w przestrzeni kulturowej spoÅ‚ecznoÅ›ci, nie tylko Strupina Dużego. HoÅ‚yszowa piszÄ…c, po raz kolejny, „Nasze wesele” w 1958 r. (wczeÅ›niejszy rÄ™kopis nie przetrwaÅ‚ zawieruchy wojennej) na ostatniej stronie napisaÅ‚a: „Zdaje mi siÄ™ że skoÅ„czyÅ‚am rozmowÄ™ z kimÅ› dla mnie bardzo drogim”. Już wtedy jej utwory sceniczne miaÅ‚y ogromne znaczenie dokumentalne. HoÅ‚yszowa – etnograf napisaÅ‚a sztukÄ™, o której Jadwiga WierzchoÅ› w swojej pracy magisterskiej o obrzÄ™dowoÅ›ci weselnej CheÅ‚mszczyzny z 1973 r. napisaÅ‚a: „żywy autentyk”.

Nasza wystawa zgromadziÅ‚a przedstawicieli kultury i sztuki, aktorów obu inscenizacji „Naszego wesela” i ich rodziny, a także reprezentantów Å›wiata polityki oraz mieszkaÅ„ców Strupina Dużego i okolic. Wszystkich zebranych powitaÅ‚a dyrektor szkoÅ‚y p. Ewa Grusza.

GoÅ›ci wystawy witaÅ‚o zdjÄ™cie tytuÅ‚owe przedstawiajÄ…ce PaulinÄ™ HoÅ‚yszowÄ… i druhnÄ™ z inscenizacji z 1969 r. PodkreÅ›leniem etnograficznego charakteru wystawy byÅ‚y dwa ludowe stroje cheÅ‚mskie powieszone na manekinach, wypożyczone na potrzeby wystawy z ZespoÅ‚u PieÅ›ni i TaÅ„ca Ziemi CheÅ‚mskiej. Wszystkie zdjÄ™cia, które posÅ‚użyÅ‚y do stworzenia wystawy pochodzÄ… ze zbiorów CheÅ‚mskiej Biblioteki Publicznej im. M.P. Orsetti w CheÅ‚mie, a także jako depozyt Muzeum Wsi Lubelskiej z Muzeum Ziemi CheÅ‚mskiej im. W. Ambroziewicza w CheÅ‚mie oraz od mieszkaÅ„ców Strupina Dużego i okolic.

Wystawa usytuowana w gÅ‚ównym holu szkoÅ‚y spotkaÅ‚a siÄ™ z żywymi reakcjami widzów. JednÄ… z atrakcji byÅ‚a możliwość odszukania siebie lub czÅ‚onka rodziny na zdjÄ™ciu grupowym z inscenizacji w 1960 r. oraz zapisanie imienia i nazwiska. Drugim punktem programu wystawy byÅ‚ projekcja dokumentalnego filmu krótkometrażowego nagranego w trakcie widowiska plenerowego „Nasze wesele” w 1969 r. Pan Andrzej Gucwa, czÅ‚onek Amatorskiego Klubu Filmowego „MiÅ›” w CheÅ‚mie opowiedziaÅ‚ o powstaniu filmu, montażu oraz o zdobyciu I Nagrody Specjalnej w Ogólnopolskim Konkursie Filmów Amatorskich w 1969 r. Publiczność miaÅ‚a również możliwość obejrzenia wczeÅ›niejszego filmu klubu pt. „Suita cheÅ‚mska”, w której także pojawiajÄ… siÄ™ aktorzy „Naszego wesela” oraz muzyka cheÅ‚mskiego kompozytora Eugeniusza Czarnoty. Muzyk, zainspirowany utworem „Nasze wesele”, skomponowaÅ‚ utwór muzyczny pt. „Suita cheÅ‚mska”. RÄ™kopis kompozycji znajduje siÄ™ w bibliotece SzkoÅ‚y Muzycznej I i II stopnia im. Ignacego Jana Paderewskiego w CheÅ‚mie. Wypożyczony na potrzeby wystawy zbiór, posÅ‚użyÅ‚ podkreÅ›leniu inspiracji jakÄ… byÅ‚a sztuka „Nasze wesele” Pauliny HoÅ‚yszowej dla Å›rodowiska artystycznego CheÅ‚ma.

Film „Wesele strupiÅ„skie” wzbudziÅ‚ wspomnienia wÅ›ród obecnych aktorów obu inscenizacji. Podzielili siÄ™ oni wrażeniami i anegdotami dotyczÄ…cymi prób oraz samych widowisk. Panie przypomniaÅ‚y melodie do utworów Pauliny HoÅ‚yszowej, które zaczęły funkcjonować w spoÅ‚ecznoÅ›ci lokalnej jako pieÅ›ni. Rodzinna atmosfera spotkania udowodniÅ‚a, że wpÅ‚yw jaki miaÅ‚a na mieszkaÅ„ców Strupina Dużego Paulina HoÅ‚yszowa, pozostawiÅ‚ po sobie trwaÅ‚y Å›lad, nie tylko poprzez twórczość poetki, ale i jej dziaÅ‚alność spoÅ‚ecznÄ….

Publiczność mogÅ‚a pokrzepić siÄ™ ludowÄ… strawÄ…: pajdami chleba żytniego ze smalcem i ogórkiem oraz przypomnieć sobie smak oranżady z KÄ…kolewnicy. Każdy uczestnik mógÅ‚ również wziąć, przygotowanÄ… przez organizatora, ulotkÄ™ o „Naszym weselu” Pauliny HoÅ‚yszowej.

Organizator wystawy skÅ‚ada podziÄ™kowania: partnerowi projektu - Muzeum Ziemi CheÅ‚mskiej im. Wiktora Ambroziewicza w CheÅ‚mie, dyrektor muzeum – p. Natalii JÄ™druszczak, pracownikowi DziaÅ‚u Archeologii i Etnografii muzeum - p. Ilonie Sawickiej; dyrektorowi CheÅ‚mskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Pauliny Orsetti w CheÅ‚mie – p. Robertowi CheÅ‚mickiemu, kierownikowi DziaÅ‚u Zbiorów Regionalnych i Czytelni biblioteki – p. MaÅ‚gorzacie Chmielewskiej; dyrektorowi SzkoÅ‚y Muzycznej I i II stopnia im. Ignacego Jana Paderewskiego w CheÅ‚mie – p. Andrzejowi Wojtaszkowi, kierownikowi ZespoÅ‚u PieÅ›ni i TaÅ„ca Ziemi CheÅ‚mskiej - p. Marioli PiÄ™dzi, czÅ‚onkowi Amatorskiego Klubu Filmowego „MiÅ›” w CheÅ‚mie – p. Andrzejowi Gucwie, artyÅ›cie – plastykowi p. Jerzemu Grosmanowi, pisarzowi, animatorowi kultury i regionaliÅ›cie p. Zbigniewowi Waldemarowi Okoniowi, paniom: Annie Pajer, Urszuli Mróz i Monice ZajÄ…c oraz wszystkim zaangażowanym w organizacjÄ™ wystawy nauczycielom SzkoÅ‚y Podstawowej im. WÅ‚adysÅ‚awa Broniewskiego w Strupinie Dużym.

Zadanie dofinansowanie ze Å›rodków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury “Bardzo MÅ‚oda Kultura 2019-2021”. Operatorem regionalnym województwa lubelskiego jest Centrum Spotkania Kultur w Lublinie. Zadanie realizowane w ramach Projektu "Wczoraj i jutro Naszego wesela Pauliny HoÅ‚yszowej".