Warszawa, 04.05.2020 r.
INFORMACJA PRASOWA
Cyberbezpieczny ucze?, cyberbezpieczna szko?a
Poradniki dla szkó? o bezpiecze?stwie online
Sexting, grooming czy cyberstalking - wraz z rozwojem nowoczesnych technologii wci?? pojawiaj? si? nowe zjawiska, które mog? zagrozi? bezpiecze?stwu m?odych u?ytkowników internetu. Dlatego Pa?stwowy Instytut Badawczy NASK przygotowa? dla nauczycieli dwa poradniki pt. „Bezpiecze?stwo online w szko?ach Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej”, dzi?ki którym ?atwiej wykrywa? i reagowa? na niepokoj?ce zdarzenia w sieci.
M?odzie? ?yje w internecie
Przebywanie w internecie to dla m?odzie?y codzienno??. Stykaj? si? z nim po raz pierwszy w coraz m?odszym wieku – z badania NASK „Nastolatki 3.0” wynika, ?e dzieci samodzielnie zaczynaj? korzysta? z zasobów internetowych ju? od siódmego roku ?ycia. Obecnie ?redni czas korzystania z internetu w?ród nastolatków wynosi ponad 4 godziny dziennie, ale pos?ugiwanie si? powszechnie dost?pnymi smartfonami mo?e oznacza?, ?e m?odzi s? online praktycznie ca?y czas.
„Korzystanie przez m?odych u?ytkowników z sieci oraz coraz wi?ksza obecno?? internetu w edukacji i w procesach komunikowania w szkole i poza ni? powinny i?? w parze zarówno z edukacj? dotycz?c? bezpiecznego korzystania z sieci, jak i tworzeniem i wdra?aniem zasad profilaktyki oraz procedur reagowania na zagro?enia cyberprzestrzeni. Najwa?niejsze znaczenie dla zapewnienia podstaw bezpiecze?stwa cyfrowego w szkole maj? dzia?ania edukacyjne i profilaktyczne. Wa?ne jest posiadanie przez szko?? opracowanych modeli reagowania w sytuacjach kryzysowych” – czytamy we wst?pie do poradnika „Bezpiecze?stwo online w szko?ach Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej”, opracowanego przez specjalistów NASK.
Cyberprzemoc, sexting i grooming – rodzaje zagro?e? i procedury post?powania
W obu cz??ciach poradnika dla nauczycieli i dyrektorów zawarto informacje o zagro?eniach czyhaj?cych na m?odych internautów oraz propozycje dzia?a? w przypadku wyst?pienia ich. Ka?de zagro?enie opisano w krótki, przyst?pny sposób, uzupe?niaj?c opisy wynikami bada? i stosownymi przepisami prawa oraz poradami. Przy ka?dym opisie znajduje si? te? informacja, czy dane zagro?enie podlega ochronie w ramach us?ug bezpiecze?stwa Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, do której w nied?ugim czasie b?d? pod??czone wszystkie szko?y w Polsce. Publikacja wskazuje równie?, czy zagadnienia wymagaj? podj?cia dzia?a? edukacyjnych lub interwencyjnych.
Pierwsza cz??? poradnika opisuje m.in. zjawisko cyberprzemocy, czyli agresywnych zachowa? realizowanych za po?rednictwem nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych z zamiarem wyrz?dzenia krzywdy drugiej osobie. Mo?e to by? wyzywanie, wy?miewanie, straszenie, zamieszczanie w sieci kompromituj?cych zdj?? itp.
„D?ugofalowe konsekwencje internetowego prze?ladowania dotykaj? zarówno ofiary cyberprzemocy, jak i jej sprawców. U dzieci do?wiadczaj?cych przemocy cz??ciej wyst?puj? problemy psychosomatyczne, depresja, l?k, obni?one poczucie w?asnej warto?ci. W skrajnych przypadkach mog? pojawi? si? my?li lub próby samobójcze” – podkre?la jedna z autorek poradnika psycholog Anna Borkowska z Akademii NASK.
Eksperci NASK skupili si? w publikacji równie? na zjawisku FOMO (ang. fear of missing out) - l?ku przed od??czeniem, wypadni?ciem z obiegu; szkodliwych tre?ciach w internecie mog?cych destrukcyjnie wp?ywa? na psychik? m?odych oraz sextingu, czyli przesy?aniu intymnych zdj?? i filmów za pomoc? nowoczesnych technologii. W pierwszej cz??ci poradnika mo?na równie? przeczyta? o oszustwach komputerowych czy z?o?liwym oprogramowaniu, przed którymi chroni? us?ugi Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej.
W?ród tematów podj?tych w drugiej cz??ci poradnika znalaz?y si? m.in. patostreaming, czyli transmitowanie na ?ywo materia?ów prezentuj?cych zachowania naganne spo?ecznie, np. bójki; flaming oznaczaj?cy pod?eganie do k?ótni w internecie, najcz??ciej pozbawionych sensu; hejt, czyli negatywne i agresywne komentarze w sieci, a tak?e cyberstalking b?d?cy internetow? odmian? tradycyjnego prze?ladowania kogo?. Poradnik opisuje te? inne niepokoj?ce zjawiska, w tym grooming (uwodzenie dzieci w internecie) czy kradzie? to?samo?ci.
OSE zapewni szkole bezpieczny internet
Budowana przez NASK Ogólnopolska Sie? Edukacyjna w ci?gu najbli?szych lat zapewni wszystkim placówkom o?wiatowym ?wiat?owodowy symetryczny i bezpieczny internet o przepustowo?ci 100 Mb/s. W programie Ministerstwa Cyfryzacji du?y nacisk po?o?ono na zagadnienie cyberbezpiecze?stwa. Do zada? operatora sieci OSE, którym jest Pa?stwowy Instytut Badawczy NASK, nale?y m.in. ?wiadczenie szkole us?ug bezpiecze?stwa teleinformatycznego, obejmuj?cych ochron? przed szkodliwym oprogramowaniem, monitorowanie zagro?e? i bezpiecze?stwa sieciowego oraz promowanie zasad bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych.
Pod??czone do OSE szko?y – oprócz spe?nienia wymaga? ustawowych nak?adaj?cych na placówki obowi?zek podejmowania dzia?a? zabezpieczaj?cych uczniów przed dost?pem do niew?a?ciwych tre?ci w internecie – maj? mo?liwo?? bezp?atnego korzystania z systemów bezpiecze?stwa na najwy?szym ?wiatowym poziomie i znacz?cego ograniczenia wydatków na oprogramowanie zabezpieczaj?ce.
Nowoczesna mLegitymacja zawsze w smartfonie ucznia
Lektura drugiej cz??ci poradnika jest te? okazj? do zapoznania si? z mLegitymacj?, czyli szkoln? legitymacj? dost?pn? na telefonie komórkowym. Korzystanie z tej nowoczesnej, bezp?atnej i w pe?ni bezpiecznej us?ugi jest mo?liwe dzi?ki zainstalowanej na smartfonie aplikacji mObywatel.
mLegitymacje mog? wystawia? szko?y, które uruchomi?y tak? us?ug?. Wi??e si? z tym podpisanie stosownego porozumienia z Ministerstwem Cyfryzacji. Us?ug? mo?e uruchomi? sam dyrektor lub wyznaczona przez niego osoba za po?rednictwem formularza na stronie.
NASK dba o bezpiecze?stwo dzieci w internecie
Pa?stwowy Instytut Badawczy NASK w??cza si? w szereg dzia?a? zmierzaj?cych do zwi?kszenia poziomu bezpiecze?stwa dzieci i m?odzie?y w internecie. W strukturze NASK dzia?a Zespó? Dy?urnet.pl, który ju? od 15 lat zajmuje si? reagowaniem na szkodliwe tre?ci w sieci. W Instytucie cyklicznie powstaj? raporty z bada? dotycz?cych aktywno?ci m?odych ludzi w internecie, ostatnio Raport „Nastolatki 3.0” oraz „Rodzice Nastolatków 3.0”, które ukaza?y si? w ubieg?ym roku. Ca?y czas trwa te? kampania „Nie zagub dziecka w sieci” na temat towarzyszenia dziecku w odkrywaniu zasobów sieci, prowadzona przez Ministerstwo Cyfryzacji i NASK w ramach projektu „Kampanie edukacyjno-informacyjne na rzecz upowszechniania korzy?ci z wykorzystywania technologii cyfrowych”.
